ΑΡΧΙΣΕ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΗΣ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ (IOTA) ΣΤΟ ΒΟΛΟ.

Το δεύτερο Μεγάλο Συνέδριο της Διεθνούς Ορθόδοξης Θεολογικής Ένωσης (IOTA) πραγματοποίησε την επίσημη έναρξη του στις 11 Ιανουαρίου 2023, στους χώρους της Μητρόπολης Δημητριάδος, φιλοξενούμενο από την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου.

Στον εσπερινό στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος (Γεωργακόπουλος). Στο καλωσόρισμα του στους συμμετέχοντες του Συνεδρίου είπε ότι είναι ευγνώμων που κάθε μέρα ξεκινά με προσευχή, ένδειξη της εκκλησιαστικής σημασίας του συνεδρίου. Μετά τον Εσπερινό, οι περίπου 350 συμμετέχοντες μετακινήθηκαν στο Συνεδριακό Κέντρο της Μητρόπολης και γέμισαν τη Μεγάλη Αίθουσα για την τελετή έναρξης.

Εκεί καλωσόρισε το κοινό ο οικοδεσπότης Δρ Παντελής Καλαϊτζίδης, Διευθυντής της Ακαδημίας. Ο Δρ Καλαϊτζίδης σημείωσε ότι η διεξαγωγή του συνεδρίου στον Βόλο αποτελεί επιβεβαίωση του οράματος της Ακαδημίας και της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος να αποτελέσει έναν διεθνώς αναγνωρισμένο χώρο συνάντησης και διαλόγου, ανοιχτό στην επιστημονική σκέψη. Επικεντρώθηκε στην ενσαρκωτική πραγματικότητα του Ευαγγελίου και στο θέμα του συνεδρίου, «Ιεραποστολή και Ορθόδοξη Εκκλησία». Δήλωσε ότι η ιεραποστολή δεν μπορεί να είναι μόνο μια θεωρητική ή ιστορική ανησυχία, αλλά πρέπει να είναι σύγχρονη, αφού «η αποκάλυψη του Θεού λαμβάνει χώρα στην ιστορία». Ο Δρ. Καλαϊτζίδης είπε: «Είναι αδιανόητη μια άσαρκη ιεραποστολική θεολογία που αρνείται να συνομιλήσει με την ευρύτερη κοινωνική και πολιτιστική πραγματικότητα της εποχής της. Μια ιεραποστολική θεολογία που δεν αναλαμβάνει τη σάρκα της εποχής της είναι εξίσου αδιανόητη, όπως είναι αδιανόητο η εκκλησία να είναι απομονωμένη και να αρνείται να βγει έξω από τον εαυτό της για να συναντήσει τον κόσμο και την ιστορία, να ευαγγελιστεί και να μεταμορφωθεί».

Για άλλη μια φορά, ο Μητροπολίτης Ιγνάτιος καλωσόρισε τους συμμετέχοντες και παρατήρησε πως η Ορθόδοξη Εκκλησία κηρύττει το Ευαγγέλιο σε έναν κόσμο που σημαδεύεται από τον πόλεμο στην Ουκρανία, την πανδημία του κορωνοϊού, τον φονταμενταλισμό, την κλιματική κρίση που απειλεί τον πλανήτη και τις οικονομικές αβεβαιότητες. Υπό το πρίσμα του τρέχοντος πολέμου, ο Μητροπολίτης κάλεσε τους συγκεντρωμένους στο συνέδριο —και τον ευρύτερο ορθόδοξο κόσμο— να αναλάβουν το καθήκον «να προσφέρουν ένα λόγο ελπίδας και συγγνώμης». Τους παρευρισκόμενους καλωσόρισε και η Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Ζέττα Μακρή. Στο χαιρετισμό της τόνισε ότι η Ελληνική Πολιτεία αναγνωρίζει τον Ορθόδοξο Χριστιανισμό ως κυρίαρχη θρησκεία της Ελλάδας και ταυτόχρονα προστατεύει τον θρησκευτικό πλουραλισμό. Αναφερόμενη στην IOTA είπε: «Το συνέδριό σας έχει τη δυνατότητα να συμβάλει στην Ορθόδοξη συνοδικότητα και την πανορθοδοξία».

Στον χαιρετισμό του, ο Πρόεδρος της IOTA καθηγητής Paul Gavrilyuk ευχαρίστησε την Ακαδημία του Βόλου για τη σκληρή δουλειά και το συνεργατικό πνεύμα στη διοργάνωση του Συνεδρίου. Ευχαρίστησε τους πολλούς εθελοντές και υποστηρικτές που καθιστούν δυνατή την πραγματοποίηση του Συνεδρίου, ιδιαίτερα τους συμπροέδρους των 28 μονίμων επιμέρους ομάδων της IOTA που αποτελούν μια «δημοκρατία της μάθησης». Είπε: «Η ΙΟΤΑ δημιουργείτα από τους προέδρους των ομάδων και τους άλλους ηγέτες. Οι ομιλητές του συνεδρίου μας διαμορφώνουν την IOTA. Ο ενθουσιασμός και η αφοσίωσή σας, οι συνεισφορές σας σε αυτή την εκδήλωση εμπλουτίζουν την IOTA. Ένας αυξανόμενος αριθμός μελετητών, εκκλησιαστικών ηγετών και λειτουργών βρίσκει την αποστολή μας επιτακτική. Η αποστολή μας είναι απλή: να προωθήσουμε μια παγκόσμια ανταλλαγή γνώσεων στο πλαίσιο της Ορθόδοξης παράδοσης για χάρη του Χριστού και της εκκλησίας».

Ο Πρόεδρος Gavrilyuk περιέγραψε την τεράστια ανάπτυξη που γνώρισε η IOTA από την εναρκτήρια διάσκεψη στο Ιάσιο της Ρουμανίας το 2019. Έκτοτε, η IOTA μπόρεσε να προσθέσει ένα κανάλι YouTube, και ένα εκδοτικό τμήμα, ενώ συμμετέχει και να χορηγεί άλλες μικρότερες δραστηριότητες. Ενθάρρυνε τους συμμετέχοντες να μοιραστούν τη δουλειά τους με την IOTA. Όπως είπε, «εάν παρακολουθείτε ένα έργο που θα μπορούσε να δημοσιοποιηθεί από την IOTA, μοιραστείτε την πρωτοβουλία σας με το Διοικητικό Συμβούλιο. Μιλήστε μας σε ένα διάλειμμα. Πείτε μας τι κάνετε και πώς μπορούμε να σας βοηθήσουμε να αναπτυχθείτε. Για να το θέσω διαφορετικά: πώς μπορούμε να σας βοηθήσουμε να κάνετε καλύτερα αυτό που ήδη κάνετε καλά;»

Ο καθηγητής Gavrilyuk αναφέρθηκε στην παρουσία Ορθοδόξων Επισκόπων από οκτώ τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες, συμπεριλαμβανομένων και των Αρχαίων Ανατολικών Ορθοδόξων Εκκλησιών. Είπε: «Μας τιμά η παρουσία σας. Ως κοινωνία που αγκαλιάζει όλες τις Ορθόδοξες δικαιοδοσίες, η IOTA δεσμεύεται για μια ανοιχτή και εποικοδομητική συνεργασία με τις επισκοπές. Είναι σημαντικό οι μελετητές και οι ηγέτες της Εκκλησίας να συνεχίσουν να οικοδομούν αμοιβαία εμπιστοσύνη και κατανόηση». Αναφέρθηκε επίσης στη συμμετοχή Καθολικών και Προτεσταντών ακαδημαϊκών, δηλώνοντας: «Η Ορθόδοξη θεολογία δεν μπορεί να είναι απομονωμένη».

Στην κεντρική ομιλία του, ο Μητροπολίτης Κορέας Αμβρόσιος (Ζωγράφος) ανέπτυξε το θέμα του συνεδρίου, «Ιεραποστολή και Ορθόδοξη Εκκλησία». Τον παρουσίασε ο Δρ. Teva Regule, Πρόεδρος της Ορθόδοξης Θεολογικής Ένωσης Αμερικής (OTSA). Η κεντρική ομιλία αποτελούσε και την ετήσια «διάλεξη Φλωρόφσκυ» της OTSA, η οποία τιμά τον μεγάλο θεολόγο του εικοστού αιώνα π. Γεώργιο  Φλωρόφσκυ. Στην κεντρική ομιλία, ο Μητροπολίτης Αμβρόσιος πραγματοποίησε μια βαθειά ανάλυση της αίρεσης του εθνοφυλετισμού, που τοποθετεί την εθνική ταυτότητα πάνω από τη χριστιανική και «απειλεί να καταστρέψει τα γνήσια κριτήρια διάδοσης της Ορθόδοξης μαρτυρίας». Όπως είπε, «ο εθνοφυλετισμός αποτελεί λόγο να στεναχωριούνται οι ορθόδοξοι, να σκανδαλίζονται οι ετερόδοξοι και να χαίρονται οι άθεοι».

Ο Μητροπολίτης Αμβρόσιος περιέγραψε τις συνέπειες της εγκαθίδρυσης μιας ρωσικής δικαιοδοσίας στην Κορέα, που παραβιάζει την κανονική τάξη της Ορθόδοξης Εκκλησίας –και αυτή που ίσχυε κατ αποκλειστικότητα στην Κορέα επί δεκαετίες– ενός επισκόπου για όλους τους πιστούς σε έναν τόπο, «ανεξαρτήτως φυλής, γλώσσας, εθνικής και πολιτισμικής ταυτότητας». Σημείωσε την περιστασιακή απόρριψη της κανονικής τάξης από τη Ρωσική Εκκλησία όταν ρωτήθηκε για αυτή την εξέλιξη. Ο Μητροπολίτης Αμβρόσιος προκάλεσε τους συμμετέχοντες, λέγοντας ότι «δεν υπάρχει ισχυρή επιθυμία αντιμετώπισης του εθνοφυλετισμού στη Διασπορά, αφού θα απαιτούσε μια πνευματική επανάσταση στις ταυτότητές μας».

Σχετικά με το Συνέδριο

Το δεύτερο Μεγάλο Συνέδριο της Διεθνούς Ορθόδοξης Θεολογικής Ένωσης (ΙΟΤΑ) λαμβάνει χώρα στον Βόλο, από τις 11 έως τις 15 Ιανουαρίου 2023. Στο τετραήμερο συνέδριο θα συμμετέχουν περίπου 350 εξειδικευμένοι ομιλητές που καλύπτουν 28 τομείς μελέτης. Οι ομιλητές έχουν ταξιδέψει στο Βόλο από πολλές χώρες της Αμερικής, της Ευρώπης, της Αυστραλίας, της Ασίας, της Αφρικής, των Βαλκανίων και της Ρωσίας και ανάμεσα τους βρίσκονται επίσκοποι από διάφορες Ορθόδοξες Εκκλησίες και δεκάδες κληρικοί και μοναχοί. Οι εργασίες αξιολογήθηκαν με αδιάβλητες («τυφλές») διαδικασίες, οδηγώντας έτσι σε μια συνολική υψηλή ποιότητα ακαδημαϊκής παρουσίασης. Οι διοργανωτές του συνεδρίου μπόρεσαν να υποστηρίξουν τη συμμετοχή συχνά υποεκπροσωπούμενων ορθόδοξων πληθυσμών· ομιλητές φοιτητές, μελετητές με οικονομικές ανάγκες και, ειδικότερα, μελετητές από τον Παγκόσμιο Νότο, επιτρέποντας τη συμμετοχή συνέδρων από Αργεντινή, Βραζιλία, Καμερούν, Αιθιοπία, Κένυα, Νότια Κορέα και Ουγκάντα. Το συνέδριο υποστηρίζεται από σημαντικά θεολογικά ιδρύματα και ερευνητικά κέντρα από όλο τον κόσμο.

Ένα μοναδικό χαρακτηριστικό αυτής της μεγάλης συνάντησης θα είναι οι συνεδριάσεις της ολομέλειας όπου οι συμμετέχοντες θα συζητήσουν θέματα ιδιαίτερης σημασίας: πόλεμος και ειρήνη, Εκκλησία και πανδημία, και το κείμενο για το κοινωνικό ήθος του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως «Υπέρ της του κόσμου ζωής – Το κοινωνικό ήθος της Ορθόδοξης Εκκλησίας» του 2020.

Καρπός της Πανορθόδοξης Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Κρήτης (2016), η IOTA ιδρύθηκε το 2017 με σκοπό να συμβάλει θεολογικά στην ανανέωση της Ορθόδοξης Εκκλησίας, υποστηρίζοντας την πανορθόδοξη ενότητα και συνοδικότητα. Ως πανορθόδοξος μη κερδοσκοπικός οργανισμός, η IOTA δεν ανήκει σε καμία τοπική Εκκλησία, αλλά προσπαθεί να διατηρεί εποικοδομητικές σχέσεις με τους ηγέτες όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών.