Από τον Pavlo Smytsnyuk

Η ίδρυση της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας προκάλεσε διχασμό στον Ορθόδοξο κόσμο παγκοσμίως. Ωστόσο, αυτό που δεν έχει προσεχθεί ιδιαίτερα είναι η επίδραση της ανακήρυξης της αυτοκεφαλίας σε άλλες χριστιανικές ομολογίες και οικουμενικούς θεσμούς. Αναπόφευκτα, κι ορισμένες φορές αθέλητα, οι εν λόγω εκκλησίες παρασύρθηκαν στη διένεξη και αναγκάστηκαν να επιλέξουν μεταξύ της Κωνσταντινουπόλεως (δηλαδή της νέας Ορθόδοξης εκκλησίας της Ουκρανίας ) και της Μόσχας.

Σε διεθνές επίπεδο, η σύγκρουση μεταξύ Κωνσταντινουπόλεως και Μόσχας είχε ως αποτέλεσμα την αποχώρηση της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας από τις διορθόδοξες και οικουμενικές επιτροπές, στις οποίες προεδρεύουν οι εκπρόσωποι του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Η εν λόγω πράξη έθεσε σε κίνδυνο τις σχέσεις των Ορθοδόξων με άλλες εκκλησίες σε πολλαπλά επίπεδα, διότι η αποχώρηση της Μόσχας αμφισβήτησε τον οικουμενικό ρόλο των συνελεύσεων των ορθόδοξων επισκόπων της διασποράς. Επιπλέον, απείλησε τους πολυμερείς και διμερείς διαλόγους, όπως τον θεολογικό διάλογο με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία καθώς και τη λειτουργία διαφόρων διεθνών οικουμενικών οργάνων.

Christopher Howell

Σε δύο προηγούμενες αναρτήσεις ασχολήθηκα με τις επιστημονικές και πολιτικές απόψεις του επιστήμονα Θεοδόσιου Ντομπζάνσκι. Ο τρίτος τομέας στον οποίο θα ήθελα να επικεντρωθώ είναι η θρησκεία, όπου το έδαφος είναι αρκετά ασταθές.  Οι απόψεις του Ντομπζάνσκι αναφορικά με τη θρησκεία ήταν ιδιόμορφες και άκρως προσωπικές, ενώ είναι ασαφές σε ποιο βαθμό ο ίδιος ενστερνιζόταν συγκεκριμένα ορθόδοξα δόγματα. Αν και ήταν ανοιχτός όσον αφορά τη συμπάθειά του για τη θρησκεία, καθώς και το ενδιαφέρον του για φιλοσοφικά ζητήματα, κρατούσε πολλά πράγματα για τον εαυτό του, εφόσον προσευχόταν σε μια γλώσσα που οι συνάδελφοί του δεν μπορούσαν να καταλάβουν.

Αυτό το γεγονός καθιστούσε τις πεποιθήσεις του δυσδιάκριτες. Στο άρθρο “The Grand Old Man of Evolution” [Ο Μέγας Γηραιός Άντρας της Εξέλιξης], ο Ernst Mayr παρατηρεί ότι ο Ντομπζάνσκι πίστευε σε έναν προσωπικό Θεό, ενώ ο Francisco Ayala, ο οποίος ήταν παρών στον θάνατο του Ρώσου επιστήμονα, υποστήριξε στα απομνημονεύματά του ότι ο Ντομπζάνσκι δεν πίστευε. Φαίνεται πάντως ότι ο τελευταίος κατά καιρούς μετρίαζε τη στάση αναφορικά με τα δόγματα της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ενώ παράλληλα στο έργο του The Biology of Ultimate Concern [Η Βιολογία της Απόλυτης Ανησυχίας] αναφέρει ότι είναι «ανώφελο» να προσεύχεσαι σε έναν «ντεϊστικό ωρολογοποιό Θεό». Παρόλα αυτά, ο Ντομπζάνσκι προσευχόταν συχνά. Πως μπορεί κανείς λοιπόν να αποσαφηνίσει όλα τα παραπάνω;