Thomas Arentzen

Χαίρε, δένδρον ευσκιόφυλλον, υφ’ ου σκέπονται πιστοί
Χαίρε, Ξύλον μακάριον. –
Τιμίου Σταυρού Ακαθίστου Ύμνου Ακολουθία
Κάνοντας βόλτες γύρω απ’ το χριστουγεννιάτικο δέντρο στη μικρή μου Νορβηγική κωμόπολη, έφερα στο νου μου πως ο χριστιανικός κόσμος είναι γεμάτος από δέντρα. Όχι μονάχα έλατα ασφαλώς, όχι πρωτίστως πάντως. Ωστόσο το έλατο μου προκάλεσε εκείνη τη στιγμή, αυτό που θα μπορούσα να αποκαλέσω δενδρόβια διαύγεια, διότι οι κορμοί ξεπετάγονται παντού γύρω μας. Μόλις δημιουργήθηκε ο άνθρωπος, ο Θεός τοποθέτησε το γήινο αυτό πλάσμα ανάμεσα σε φύλλα και κλαδιά. Το Δένδρο της Ζωής βρισκόταν στο κέντρο της αρχέγονης πραγματικότητας, ως πηγή ζωτικής δύναμης. Απ’ την άλλη πλευρά, μετά την Πτώση, αναδύθηκε το Δένδρο του Σταυρού, φέροντας τον καρπό της Σωτηρίας. Η σύνδεσή τους διακόπτεται από ένα άλλο δένδρο, αυτό της γνώσης, του οποίου οι καρποί είναι θανατηφόροι. Η ιστορία είναι γνωστή σε κάθε χριστιανό, παρόλα αυτά, τείνουμε να ξεχνάμε ότι ο Χριστιανισμός είναι ουσιαστικά μια θρησκεία των δένδρων.
Οι πρώτοι χριστιανοί γνώριζαν καλά την εν λόγω ιστορία, επειδή θεωρούσαν τον Χριστό τον νέο Αδάμ και την Μαρία την νέα Εύα, ενώ παράλληλα, είδαν στον Σταυρό το νέο Δέντρο της Ζωής. Ο ίδιος ο Κύριος, καθώς περιπλανιόταν στους χωμάτινους δρόμους της γης, μιλούσε με δενδρικούς συμβολισμούς: «Ποτέ πια να μη φάει κανείς καρπό από σένα!» (Μκ. 11:14). Η συκιά Τον άκουσε και απάντησε χάνοντας τα φύλλα της, όπως αναφέρει ο ευαγγελιστής. Καθίσταται σαφές ότι ο Ιησούς ταυτιζόταν με τον φυτικό κόσμο. Αποκαλούσε τον εαυτό του το αληθινό κλήμα, ενώ τα κλαδιά ήταν οι μαθητές Του (Ιω. 15)· αναζητούσε κατάλληλες παρομοιώσεις μέσα απ’ τη φύση για να περιγράψει τη θεία πραγματικότητα: «Με τι να παρομοιάσουμε τη βασιλεία του Θεού ή με ποια παραβολή να την παραστήσουμε;» (Μκ. 4:30-31) ρωτούσε ρητορικά, δίνοντας την ακόλουθη απάντηση: «Μοιάζει με σπόρο σιναπιού, που όταν τον σπείρουνε στη γη είναι ο μικρότερος απ’ όλους τους σπόρους που σπέρνονται. Μετά τη σπορά, όμως, βλασταίνει και γίνεται μεγαλύτερο απ’ όλα τα λαχανικά. Κάνει τόσο μεγάλα κλαδιά, ώστε τα πουλιά να μπορούν να φωλιάζουν στη σκιά του» (Μκ. 4:31-32· Μτ. 13:31-32). Πουλιά πετούν ελεύθερα πάνω απ’ τα βλαστάρια, τα οποία συνεχώς μεγαλώνουν και ξεχειλίζουν απ’ τους χυμούς της Εκκλησίας.
Continue reading